Fonksiyonel Beyin Cerrahisi

Fonksiyonel Beyin Cerrahisi (Epilepsi Cerrahisi, Derin Beyin Stimülasyonu (Parkinson, Tremor), Epilepsi ve Ağrı Pili Cerrahileri)

Fonksiyonel beyin cerrahisi, sinir sistemi işlevlerini etkileyen nörolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan özel cerrahi prosedürleri içerir. Bu tür cerrahiler, beynin belirli bölgelerine müdahale ederek kontrol edilemeyen nörolojik semptomları hafifletmeyi ve hastaların yaşam kalitesini artırmayı amaçlar.

1. Epilepsi Cerrahisi

Nedir?

Epilepsi cerrahisi, ilaçlarla kontrol altına alınamayan epilepsi (ilaç dirençli epilepsi) vakalarında, nöbetlere neden olan beyin dokusunun cerrahi olarak çıkarılması veya nöbet aktivitesini engellemeyi hedefleyen prosedürleri içerir.

Hedef:

• Nöbetlerin sıklığını ve şiddetini azaltmak
• Hastaların nöbetsiz bir yaşam sürmesini sağlamak

Yöntemler:

• Lobektomi: Nöbet kaynağı olan beynin belirli bir lobunun çıkarılması
• Kallozotomi: Nöbetlerin beyin yarıküreleri arasında yayılmasını önlemek için korpus kallozumun kesilmesi
• Nöral Modülasyon: Vagal sinir stimülasyonu veya derin beyin stimülasyonu kullanımı

2. Derin Beyin Stimülasyonu (DBS)

Nedir?

Derin beyin stimülasyonu, beynin belirli bölgelerine ince elektrotlar yerleştirerek elektriksel sinyallerle nörolojik semptomları düzenleyen bir tedavi yöntemidir.

Hangi Hastalıklar İçin Kullanılır?

• Parkinson Hastalığı: Titreme (tremor), kas sertliği ve hareket bozukluklarının kontrolü
• Esansiyel Tremor: Tedaviye dirençli el titremelerinin azaltılması
• Distrofi ve Tourette Sendromu: Hareket bozuklukları ve tiklerin kontrolü

Nasıl Çalışır?

Beynin hedef bölgesine elektrot yerleştirilir ve göğüs bölgesine bir pil (nörostimülatör) takılır. Pil, sürekli veya ayarlanabilir elektriksel uyarılar göndererek semptomları kontrol eder.

3. Epilepsi ve Ağrı Pili Cerrahileri

Epilepsi Pili (Vagal Sinir Stimülasyonu):

• Boyundaki vagus sinirine bir cihaz yerleştirilir ve düzenli sinyallerle beynin nöbet aktivitesi baskılanır
• Özellikle ilaçlarla kontrol edilemeyen epilepsi hastalarında kullanılır

Ağrı Pili (Spinal Kord Stimülasyonu):

• Omurilikteki sinirlere elektriksel uyarılar göndererek kronik ağrıyı azaltmayı hedefler
• Nöropatik ağrı, başarısız bel cerrahisi sendromu veya kompleks bölgesel ağrı sendromu (CRPS) gibi durumlarda tercih edilir

Fonksiyonel Beyin Cerrahisinin Avantajları

• İlaç tedavilerine yanıt vermeyen hastalarda etkili bir seçenek sunar
• Hastaların günlük yaşam aktivitelerini daha bağımsız şekilde sürdürebilmelerini sağlar
• Yaşam kalitesini artırır ve hastalık semptomlarının kontrol altına alınmasını destekler

Bu tür cerrahiler, detaylı bir hasta değerlendirmesi ve multidisipliner bir ekip çalışması gerektirir. Uygulamalar genellikle ileri görüntüleme, nörofizyolojik izleme ve hedefe yönelik cerrahi tekniklerle gerçekleştirilir.